Η Κατερίνα Τσέτσου βρισκόταν στο σπίτι της στην Καρδίτσα, όταν ο δικηγόρος της τηλεφώνησε με τα καλά νέα. «Βγήκε η απόφαση» της είπε και της διάβασε το σκεπτικό της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας που ουσιαστικά έκρινε πως κακώς είχε αποκλειστεί από μια μάχιμη θέση των Ενόπλων Δυνάμεων μόνο και μόνο επειδή ήταν γυναίκα. «Και τώρα;» τον ρώτησε η 36χρονη γυναίκα. «Θα σου τηλεφωνήσουν από το υπουργείο, θα ολοκληρωθεί η διαδικασία και θα καταταγείς» της είπε. Εκείνο το βράδυ δεν μπορούσε να κοιμηθεί από τον ενθουσιασμό. «Ενα όνειρο ζωής έγινε πραγματικότητα, δεν είναι και λίγο πράγμα», λέει στην «Κ».
Η Κατερίνα από μικρό κορίτσι ήξερε πως ήθελε να υπηρετήσει στον στρατό. Θυμάται να παρακολουθεί τον θείο και τα δύο της ξαδέρφια (και οι τρεις στον στρατό ξηράς) και κάτι να την τραβάει. «Δεν μπορώ να πω ακριβώς τι ήταν αυτό, η νοοτροπία τους, ο ρυθμός της ζωής τους, η στολή… Ηξερα πως ήθελα να τους μοιάσω». Οι γονείς της στήριζαν την επιλογή της, αν και στις Πανελλήνιες, όταν συμπλήρωνε το μηχανογραφικό της και είχε βάλει αποκλειστικά στρατιωτικές σχολές, εκείνοι επέμεναν να δηλώσει και κάτι ακόμα ως εναλλακτική. «Μάλλον είχαν δίκιο γιατί τελικά δεν μπήκα σε καμία από τις σχολές που ήθελα».
Παντρεύτηκε στα 18 της (έναν στρατιωτικό), απέκτησαν δύο γιους. Οταν τρία χρόνια αργότερα βγήκε μια προκήρυξη για μόνιμους Επαγγελματίες Οπλίτες έκανε αμέσως τα χαρτιά της. Πρόκειται για θέσεις στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, κυρίως επιχειρησιακών και τεχνικών ειδικοτήτων. Στην πλειοψηφία θέσεις μάχιμες, οι οποίες απαιτούν σημαντική εκπαίδευση και εξειδίκευση.
Η Κατερίνα βέβαια γνώριζε πως ως γυναίκα δεν είχε καν δικαίωμα να διεκδικήσει μια μάχιμη θέση. Μπορούσε να ελπίζει για κάποια θέση υποστηρικτική (κυρίως ειδικότητες του Υγειονομικού Σώματος. «Πάντα επιζητούσα έναν ρόλο στο στρατόπεδο και όχι σε ένα γραφείο, αλλά είχα συμβιβαστεί πως έτσι έχουν τα πράγματα».
Συνολικά τρεις φορές προσπάθησε να μπει στις Ενοπλες Δυνάμεις, αλλά δεν τα κατάφερε. Στο μεταξύ, πήρε δύο πτυχία νοσηλευτικής και ξεκίνησε να δουλεύει στο νοσοκομείο στα Τρίκαλα. Δεν ήταν, όμως, έτοιμη να εγκαταλείψει το όνειρό της. Ζούσε τότε με την οικογένειά της σε στρατιωτικό οικισμό και η καθημερινή συναναστροφή με στρατιωτικούς ήταν μια συνεχής υπενθύμιση της ζωής που θα ήθελε να έχει. Μια ημέρα ένας γείτονάς της, συνταγματάρχης, την προέτρεψε να μην το βάλει κάτω, αλλά να επικοινωνήσει με τον Πέτρο Αγγελάκη, έναν δικηγόρο που «ειδικεύεται σε τέτοιες περιπτώσεις».
Δικαστική οδός
Η Κατερίνα κατέβηκε στην Αθήνα, συνάντησε τον Αγγελάκη και μαζί οργάνωσαν ένα σχέδιο. Καταρχάς θα έπρεπε να κάνει τα χαρτιά της για μια θέση «αποκλειστικά για άνδρες». Ετσι, το 2005 πήγε στο στρατολογικό γραφείο και έκανε αίτηση για Υπηρέτης Ολμων Πεζικού. «Η θέση αυτή δεν είναι για γυναίκες» της εξήγησαν. «Το γνωρίζω» απάντησε η Κατερίνα και κατέθεσε ωστόσο τα χαρτιά της. Μόνο εκείνη τη χρονιά από τις 2.770 θέσεις που είχαν προκηρυχθεί στον στρατό ξηράς, οι 2.699 αφορούσαν τους άνδρες και μόνον οι 71 αφορούσαν και άνδρες και γυναίκες.
Οπως ήταν αναμενόμενο, η απάντηση που ήρθε έξι μήνες αργότερα ήταν αρνητική. Επρεπε να περιμένουν όμως και άλλο. Οταν βγήκε η τελική κατάταξη και είδαν πως ο τελευταίος στη σειρά είχε πολύ λιγότερα μόρια από την Κατερίνα, τότε προσέφυγαν στη δικαιοσύνη. Από τότε πέρασαν 11 χρόνια, εξηγεί ο κ. Αγγελάκης. «Η επιχειρηματολογία μου ήταν μεταξύ άλλων πως πλέον οι σύγχρονοι πόλεμοι δεν απαιτούν φυσική ρώμη αλλά υψηλή νοημοσύνη για τον χειρισμό και τη συντήρηση των νέων υπερσύγχρονων οπλικών συστημάτων. Οι γυναίκες είναι εάν όχι καλύτερες, σίγουρα εξίσου ικανές με τους άνδρες».
Ενόσω η υπόθεση δικαζόταν, η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων αποφάσισε πως δεν θα γίνεται πλέον διάκριση μεταξύ ανδρών και γυναικών για καμία θέση. Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας στην υπόθεση της Κατερίνας μπορεί να μην ήρθε λοιπόν ως έκπληξη, αλλά θεωρείται, σύμφωνα με τον κ. Αγγελάκη, μια κίνηση συμβολισμού προς τη σωστή κατεύθυνση, κυρίως όσον αφορά την αλλαγή νοοτροπίας στους συντηρητικούς κύκλους του Στρατού και των Σωμάτων Ασφαλείας. Και αυτό γιατί, όπως έχει διαπιστώσει, πολλές αντίστοιχες «γενναίες» αποφάσεις ουσιαστικά καταργούνται στην πράξη με… νέες διατάξεις.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι αποφάσεις της αστυνομίας και της πυροσβεστικής το 2003 να μην κάνουν διακρίσεις μεταξύ των δύο φύλων. Ενα προεδρικό διάταγμα, όμως, το ίδιο έτος ήρθε να αυξήσει το όριο του αναστήματος για τις γυναίκες από 1,65 μ. σε 1,70 μ. Ο Αγγελάκης έψαξε και βρήκε πως αυτή η επιλογή δεν ήταν τυχαία: Αυτό το όριο αναστήματος υπερβαίνει κατά επτά πόντους το μέσο ανάστημα των γυναικών και το διαθέτουν μόνο το 19% των γυναικών. Ο ίδιος εκπροσώπησε γυναίκες υποψήφιες αστυνομικών σχολών με ανάστημα κάτω του 1,70 μ. που αποκλείστηκαν για τον λόγο αυτό. Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών τις δικαίωσε, στη συνέχεια όμως το υπουργείο Δημόσιας Τάξης άσκησε εφέσεις. Η σχετική απόφαση αναμένεται εντός των ημερών…